ЮНОШЕСКАЯ МОДЕЛЬНАЯ БИБЛИОТЕКА
МУНИЦИПАЛЬНОГО АВТОНОМНОГО УЧРЕЖДЕНИЯ
ЦЕНТРАЛЬНАЯ БИБЛИОТЕКА
МУНИЦИПАЛЬНОГО РАЙОНА
КАРАИДЕЛЬСКИЙ РАЙОН
РЕСПУБЛИКИ БАШКОРТОСТАН
logo
БАШҠОРТОСТАН РЕСПУБЛИКАҺЫ
ҠАРИҘЕЛ РАЙОНЫ
МУНИЦИПАЛЬ РАЙОНЫНЫҢ
ҮҘӘК КИТАПХАНАҺЫ
МУНИЦИПАЛЬ АВТОНОМИЯЛЫ УЧРЕЖДЕНИЕҺЫНЫҢ
ҮҪМЕРҘӘР МОДЕЛЬ КИТАПХАНАҺЫ
logo
Республика Башкортостан, Караидельский район, с. Караидель, ул. Ленина,9
тел. +7 (347 44) 2-11-44 ; e-mail: bibkaraid@mail.ru
logo

Зайнетдинова Мугаллима Гайнулловна (1961)

 Зайнетдинова Мугаллима Гайнулловна   

Мин – Мөгәллимә Гайнулла кызы Зәйнетдинова – 1961 елның икенче маенда Аскын районы Кушкүл авылында туганмын. Ике яшем тулганда әти-әнием күрше Кубияз авылына күченгәннәр. Шушы авылда беренче класска укырга бардым. Унике яшьләремдә тәүге шигырьләремне яза башладым. Авыл тормышы, ямьле табигать , көн-төн китаплар укуымнан алган тәсьирләрем шулай шигырьләр булып шытты, шикелле. Алар “Йэш ленинчы”, “Башкортостан пионеры” гәзитләрендә дә куренде.
Мәктәптән соң Свердловскийда текстиль фабрикасында эшләдем, аннары туган якка кайтып егерме ел Урмияз совхозында савучы булдым. Ирем белән ике кыз тәрбияләп үстердек, алар үзләре дә бик акыллы булды, тырышып белем алдылар, яхшы эшкә урнаштылар. Кошчыкларымның янымда булмаулары гына кайчакта моңсулыкка салып куя. Ярый эле, күңелемне юатырга шигырьләрем бар.
Яшлек елларым үтте, хәзерге вакытта мин Караидел районының Муллакай авылында яшим. Ходай сәламәтлек һәм илһам бирсә иде, димен.

 

Арышларым

Арышларым , Арышларым,

Шатлыгым , сагышларым.

Алтын тосле дулкын булып

Тибрэлэ башакларын

Сезнен белэн бергэ калды

Балалык язмышларым .

Шатлыкларым куп булсада

Булды еш сагышларым .

Арышларым рэхмэт , сездэн

Жан тынычлыгы алдым ,

Истэлеклэр иллэрендэ

Мин сезнен белэн калдым .

*          *          *

Яшьлек ,яшьлек! Син бик ерак калдың,

 Зәңгәр томаннарга төренеп .

 Еллар саен гомер алга бара  ,

Яшьлек язын искә төшереп .

 Яшьлегемне искә алганда , Каламемне алам кулыма.

 Йөрәгемнән алып җырым белән  ,

Нурлар сибәм йөрегән юлыңа  .

Чәчләремә чаллар кергәндә дә,

  Йөрәгемдә мәңге калырсың ,

 Моңнарымны җырга салсам әгәр ,

 Шушы җырдан мине танырсың.

*          *          *

Сиреннар

Яратамын хуш ислэрен  сибкэн

Зэнгэр чэчкэ  аткан  сиренны

Матур  яшлегемдэ  зэнгэр  голлэр  соигэн

Сиреннардай  яшьлек  язымны .

Йолдызлы  кичлэрдэ  , сина  булэк  диеп

Зэнгэр  сиреннарны  озден  син ,

Шул  сиреннар  кебек  аерылдылар юллар

Яшьлек  дустым  хэзер  кайда  син .

Гомер  узып  бара  , яшьлек  ерак  калды .

Зэнгэр  сирен  ата  чэчкэгэ .

Сиреннарны  кочып , назлап  кочагым  да

Йоримен  мин  хыял  бакчамда .

*          *          *

Сандугачым

Сандугачымгашыйксынмы

Су  буендагы  талга

Шул  талга  кунып  сайрыйсын

Матур жырынны  танда  .

Эй  соекле  сандугачым  ,

Кайдан  моннар  табасын .

Оздереп  сайрауын  белэн

Бер  елатып  аласын .

М . Зэйнетдинова  2018

Мугаллимя Кашапова(Зайнетдинова)

*          *          *

Фэрештэ

Мин  белэмен  шундай  кешене

Очратканым  бар  аны  юлымда ,

Биктэ  тыныч  , сабыр  кеше  инде

Китап  булыр  анын  кулында .

Танау  соймэс  мин  югары  диеп

Кузлэрендэ  нур  бар  сойкемле ,

Бу  иманлы  кеше  кунел  сизэ

Узенэ  тарта  узган  кешене .

Уйлап  куйдым  кук  кабагы  ачылып

Жиргэ  тоштеме  дип  фэрештэ .

Сине  кешем  фэрештэгэ  тинлэп

Шигырь  яздым  эле  бу  кичтэ.

*          *          *

Эрем .

Эрэмэдэ  эрем  исе

Ачы  булла  тэмнэре.

Ачы  итеп  отеп  ала

Яшьлек  истэлеклэре.

Эрем  жыйдым  дару  диеп

Эрэмэ  буйларында.

Уткэннэремнен  тослэре

Кузлэрем  карасында .

Сагынырга  гына  калды

Безнен  яшьлек  эзлэре ,

Шул  эзлэрне  куптэн  инде

Басты  эрем  ислэре.

Калалмадык  бергэ  иркэм ,

Яшьлекнен  назларында.

Эремнэрнен  ачы  тэме

Калдылар  язларымда.

*          *          *

Яшьлек ,яшьлек! Син бик ерак калдың,

 Зәңгәр томаннарга төренеп .

 Еллар саен гомер алга бара  ,

Яшьлек язын искә төшереп .

 Яшьлегемне искә алганда , Каламемне алам кулыма.

 Йөрәгемнән алып җырым белән  ,

Нурлар сибәм йөрегән юлыңа  .

Чәчләремә чаллар кергәндә дә,

  Йөрәгемдә мәңге калырсың ,

 Моңнарымны җырга салсам әгәр ,

 Шушы җырдан мине танырсың.

2018 Мугалима Зайнетдинова.

*          *          *

Умырзая

Умырзая  голе  чэчкэ  атты

Карда  эле  эреп  бетмэгэн

Умырзая  кебек  яшьлек  язы

Китмэгэн  бит  эле  китмэгэн.

Эллэ  ничек  булды  безнен  сою

Аерылдылар  юллар  урталай  ,

Ташкын  булып  килеп  кергэн  сою

Узып  китте  безне  , туктамый .

Эллэ  инде  умырзая  голгэ ,

Безнен  яшьлек  шулай  окшаган .

Кыска  гына  сою  назлары  да

Кар  суыдай  эреп  югалган.

2018 Мугалима Кшапова

*          *          *

Син  язларда

Язлар  булып калдын йорэгемдэ  ,

Кар  сулары  булып  актын  син

Уйларымны  хыялларга  чорнап

Шул  язларга  алып  кайттын  син .

Узган  еллар  кабат  кайтыр  диеп

Кузлэремне  тобэп  офыкка

Котсэмдэ  мин  сине  язларымда

Син  килмэссен  син бит еракта

Синен  тормыш  башка  бер  кешенен

Язмыш  жеплэренэ  бэйлэнгэн  .

Минем  язмыш  бары  хыял  булып

Монсу  сагышларга  эйлэнгэн .

Ничэ  еллар  инде  сагышларым

Куз  яшьлэрем булып  тамдылар

Йорэгемне  телеп  урталайга,

Кесерткэндэй  мине  чактылар

Язлар  булып  калдын  йорэгемдэ  ,

Кар  сулары  булып  актын  син

Уйларымны  хыялларга  чорнап

Шул  язларга  алып  кайттын  син.

  1. М,З.

*          *          *

Аккош  куле

Кул  остендэ  ике  аккош  йозэ

Канатлары  арый  жиллэрдэ.

Ике  аккош  сыман  пар  булалмый

Юллар  аерылды  торле  жирлэргэ

Жэилэр  житкэн  саен  тугэрэк  кул  ,

Каршы  алыр  ике  аккошын .

Тик  без  генэ  бер  дэ  очрашалмай

Кабатларбыз  сак – сок  язмышын .

Ак  каен  да  кулгэ  башын  иеп

Безне  сорашкандай  тоелыр,

Сойлэшкэндэй  шыбыр – шыбыр  килеп

Яфраклары  суга  коелыр.

Сагынырбыз  яшьлек  узган  булыр,

Телэсэктэ  кире  кайтырга .

Тоштэ  генэ  бэлки  кайтып  булыр

Сою  назын кабат  татырга.

Мугаллимя Кашапова(Зайнетдинова)

*          *          *

Аккошлар

Эй  аккошлар  , аккошлар

Кайларга  юл  тотасыз ?

Канатыгыз  жилпии- жилпи

Кайларга  тиклем  очасыз  ?.

Кайсы жирдэ  нинди кулдэ

Тукталасыз  эитегез?

Исэн  сау  гына эилэнеп

Туган  якка  кайтыгыз .

Туган  иллэр  газиз  булла

Читлэргэ  киткэннэргэ.

Аккошлардай  очар  идем

Кирегэ  уткэннэргэ.

Пар  аккошлар  очкан  чакта

Канатлары  жилпенде .

Монсуланып  карап  калгач ,

Кунелкэем  жилкенде.

2018 Мугаллима Зайнетдинова

*          *          *

Вакыт

Эй  вакыт  , син  ашыкма  алга ,

Кире  кайтмас  узган  елларым

Эйлэнеп  тэ  кайтмас  беркайчан  да

Мэхэббэтле  яшьлек   юлларым.

Вакыт, вакыташыктырма  мине,

Болайда  гомерлэр  аз  эле.

Шигырияткэ  сонлап  килде  язым ,

Э язасы  жырлар  бар  эле.

Шигырь  язам  эле  сон  булса да ,

Язар  өчен   сүзлэр   табылыр.

Жырларымда  узган  елларымнын

Учаклары  бэлки  кабыныр.

Шушы  усак  якты  нурлар  сибеп,

Кемнэрнендер  кунелен  жылытыр.

Мэхэббэтен  эзлэп  чыгучынын

Бэлки  , барыр  юлын  яктыртыр.

*          *          *

Ак  ромашка

Ак  ромашка, ак  ромашка

Ник  чукларын  ак  кына.

Ромашканын  ак  чукларын

Кулга  алдым  чак кына.

Килер  тиздэн  киллер  диеп

Оздем  синен  чукларын

Котсэмдэ  мин  сонга  калдым

Узып  бара  елларым.

Шунда  тамды  куземнэн  яшь

Ак  ромашка  чугына,

Э  ромашка  жавап  бирде

Сабыр  ит  дип  азгына.

*          *          *

Кошлар  кебек

Кузлэремне  алалмыйча  тордым ,

Биеклэргэ  очкан  кошлардан.

Таулар  аръягыннан  сэлэм  юллыйм,

Яшлегемдэ  калган  дусларга.

Итэгенэ  сыенып  тау  кыянын ,

Биек  ускэн  шыршы, наратлар.

Очар  идем  мин  дэ  кошлар  кебек

Индэ  булса  эгэр  канатлар.

Курер  идем , таулар  артында

Нинди  елга, куллэр акканын.

Ераклардан  сагынып  туган ягын,

Кырларына  кошлар  кайтканын.

Бармы  икэн  биек  таудан  биек

Офыкларга  тиклем  юл  гына.

Айга  менеп , жиргэ  тубэн  карап

Кул  сузарлык  тик  бер  юл  гына.

Йолдызларга  житеп  якты  боркеп

Нурлар  сибэр  идем  жиремэ.

Уз  жиремнэн  бер  уч  туфрак  алып,

Урелер  идем  анын  голенэ.

*          *          *

Араларда  юллар  ята

Арабызда  безнен  юллар  ята

Кыр  урманнар  ята  тау  ята.

Йорэгемдэ  минем  бик  куптэннэн,

Бик  еракта  калган  мон  ята.

Эзлэп  чыксам  да  мин  таба  алмам

Юллар  ерак  томан  ябынган.

Тик  кунелемдэ  якты  бер  нур  балкый,

Сөюемнэн  сине,   кабынган

2018ел  04. 06. Мугаллимя

Зайнетдинова .

*          *          *

Караиделдэ туган  жыр.

Караиделдэ  туа  монга  тулы

Назга  тулы матур  шигерьлэр.

Караиделдэ   яза, илхамланып

Чын  дэрт белэн барлык  шагирьлэр.

Караиделне  матурлыкка  кумеп

Бормаланып  ага  каридел,

Шушы  матурлыкны  нурга  кумеп

Кошлар  сайрай  гуя  бер  мизгел.

Тирэ  ягы  урман  биек  таулар,

Гуя  экият  иле  диярсен.

Караиделгэ  кил  курерсен  син

Бер  сафлык  син  узендэ  сизэрсен.

Сездэн  алдым  мэгърур  каяларым

Сездэ  минем  сунмэс  хыялым,

Сездэн  алган  илхам  шишмэсеннэн

Шигери  сулар  эчеп  туймадым.

Эле  минем  язар  сузлэрем  бар ,

Жырланасы  монлы  жырларым.

Барлык  матурлыкны  узенэ  алган,

Шигри  дэртле  сунмэс  йорэгем.

2018ел М.Зайнетдинова.

*          *          *